بررسی و سنجش میزان تفاوت تاب‌آوری جوامع شهری و روستایی در برابر مخاطرات طبیعی مطالعه موردی شهرستان زاهدان

Authors

  • سعیده رشیدی کارشناسی ارشد برنامه ریزی روستایی، دانشگاه شهیدبهشتی تهران، ایران، تهران.
  • فاطمه یادگاری فر دانشجوی کارشناسی ارشد مخاطرات محیطی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران
  • محمدرضا پودینه استادیار آب و هواشناسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران
Abstract:

مخاطرات طبیعی همیشه و در همه زمان­ها به صورت ناگهانی رخ داده‌است. جوامع انسانی همیشه از این مخاطرات زیان­های بسیار زیادی دیده­اند. یکی از راه­های مقابله با این مخاطرات افزایش تاب آوری جوامع در مقابل این خطرات است. هدف این پژوهش بررسی و سنجش میزان تفاوت تاب آوری جوامع شهری و روستایی در برابر مخاطرات طبیعی است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ روش انجام کار، توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری تحقیق را تمام سرپرستان خانوارهای شهری (146717نفر) و روستایی­ (21763نفر) شهرستان زاهدان تشکیل می‌دهد که از میان آنها حجم نمونه‌ای با استفاده از فرمول کوکران به تعداد 322 پرسشنامه جداگانه به‌ صورت تصادفی طبقه­بندی شده تکمیل ‌شده‌است. در این پژوهش برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از آمار توصیفی و استنباطی استفاده ‌شده‌است. نتایج پژوهش نشان می­دهد که میزان تاب آوری اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و زیرساختی در جوامع شهری بالاتر از جوامع روستایی است و به عبارت دیگر تاب آوری جوامع شهری در سه شاخص اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و زیرساختی در حد مطلوب و در جوامع روستایی در حد نامطلوب است. تنها در شاخص سرمایه اجتماعی است که میزان تاب آوری جوامع روستایی بالاتر از جوامع شهری است و جوامع روستایی در شاخص سرمایه اجتماعی بالاتر از حدمطلوب ولی جوامع شهری پایین تر از حد مطلوب ارزیابی شده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیل فضایی تفاوت‌های تاب‌آوری در نواحی شهری و روستایی در برابر مخاطرات طبیعی (موردمطالعه: شهرستان پل‌دختر)

دولت‌ها برای کاهش اثر مخاطرات راهبرهای متنوعی را در پیش می‌گیرند. از مهم‌ترین این راهکارها که تاکنون کمتر به آن توجه شده است، شناسایی تفاوت جوامع مختلف از نظر شاخص‌های تاب‌آوری در برابر مخاطرات، و اتخاذ استراتژی متناسب برای هرکدام از آن‌ها است. لذا هدف این مطالعه بررسی تفاوت جوامع شهری و روستایی از نظر تاب‌آوری در برابر مخاطرات طبیعی بوده است. تحقیق حاضر از نظر هدف، کاربردی و روش انجام آن ترکیب...

full text

سنجش ابعاد کالبدی تاب‌آوری شهری در برابر مخاطرات طبیعی (زلزله) (مطالعه موردی منطقه 12 شهر تهران)

میزان خسارات و تلفات ناشی از مخاطرات طبیعی به میزان آمادگی جامعه در برابر واقعه بستگی دارد.تاب آور ساختن شهرها در ابعاد مختلف، راهی مناسب و کارا در جهت تقویت ساختار شهر برای مقابله با بحران‌ها و مخاطرات طبیعی و غیرطبیعی است. مطالعه حاضر به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ روش شناسی توصیفی - تحلیلی است. در این تحقیق برای جمع‌آوری داده‌ها از روش کتابخانه‌ای و اسنادی و برای تجزیه تحلیل داده‌ها از مدل‌AH...

full text

سنجش میزان تاب آوری شهر ها در برابر مخاطرات طبیعی (مطالعه موردی: شهر بابل)

در حال حاضر به دنبال رشد شهرنشینی و افزایش سوانح طبیعی، بررسی و سنجش تاب آوری سیستم های انسانی و طبیعی در دستیابی به توسعه پایدار از اهمیت ویژه ای برخوردار است. از این رو هدف از این پژوهش سنجش میزان تاب آوری شهر بابل جهت کاهش خطرپذیری در برابر مخاطرات طبیعی می باشد. روش مورد استفاده در تحقیق توصیفی- تحلیلی است که برای گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه ای و پیمایشی(پرسشنامه)، استفاده شده است. جامع...

full text

سنجش میزان تاب‌آوری سکونتگاه‌های روستایی در برابر مخاطرات محیطی (مطالعه موردی: بخش بلداجی)

جوامع انسانی در طول تاریخ کماکان با مخاطرات روبرو بوده و همواره اثرات زیان­باری را متحمل شده‌اند. مخاطرات محیطی نه‌تنها به لحاظ تعداد، بلکه با افزایش تنوع و میزان خسارات به­ویژه در نواحی روستایی در حال وقوع‌اند. ارتباط نزدیک با محیط، محرومیت، عدم آگاهی و آمادگی موجب افزایش آسیب‌پذیر شدن نواحی روستایی می­شود. با این‌ وجود پدیده‌هایی اجتناب‌ناپذیر بوده و تنها راه مقابله با آن، مدیریت آنها است. یک...

full text

پیوندهای روستایی- شهری زاهدان و توسعه نواحی روستایی (مطالعه موردی: شهرستان زاهدان)

پیوند‌های روستایی - شهری می‌توانند تأثیر‌ بسزایی در توسعه روستایی منطقه داشته‌ باشند، کما اینکه از شهر به مثابه موتور توسعه روستایی یاد شده است. این آثار می‌تواند نقش مثبت یا منفی و به بیان دیگر نقش زایا یا انگلی بر حوزه یا ناحیه خویش بر جای بگذرد و از منطقه‌ای به منطقه دیگر و از شهری به شهر دیگر متفاوت باشد. از این‌رو شناخت علمی این آثار می‌تواند در برنامه‌ریزی‌های منطقه مؤثر افتد. هدف مقاله ح...

full text

مطالعه تعیین تفاوت اثربخشی دو دانش بومی و نوین در کاهش آسیب‌پذیری جوامع روستایی در برابر بلایای طبیعی (مطالعۀ موردی: روستاهای بخش خورش‌رستم شهرستان خلخال)

امروزه در مدیریت سوانح طبیعی، بر رویکرد جدیدی به‌نام مدیریت اجتماع‌محور تأکید می‌شود که به ظرفیت‌ها و دانش‌های جوامع محلی و استفاده از تکنیک‌های بومی با فناوری‌های نوین برای کاهش آسیب‌پذیری از سوانح توجه دارد. ابتکارهای متنوعی در جوامع روستایی برای کاهش آسیب‌پذیری سوانح طبیعی وجود دارد که می‌توان به‌عنوان مکمل دانش نوین به آن توجه کرد؛ بنابراین، مقالة حاضر دانش بومی و نوین کاهش آثار سوانح طبیعی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 7  issue 1

pages  179- 203

publication date 2018-09-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023